12 March 2006 at Protea Bookshop:
Engela van Rooyen and Deon Knobel during Woordfees 2006.
Engela started her talk with grateful reminiscence of Wilhelm's generous help
when she started to write.
Wilhelm's brother, Deon, commissioned Stellenbosch
composer,
Hendrik Hofmeyr, to set 5 poems to music.
These 5 elegiese verse vir bariton en klavier were presented
on Sunday's concert in the Endler Hall:
Geen skip strand ooit teen hierdie kus nie, Elegie, Gedig vir Klein Estie,. By die dood van Motau and Op slag gedood.
More photos
Wilhelm Friedrich Knobel was born on 26 October 1935, in Bethlehem, and grew up
on his parent's farm, Versien. He loved books and music and took piano and, later, cello lessons.
After matriculation from Bethlehem Voortrekker High School he studied Languages
and Philosophy at the University of Stellenbosch (BA and BA Hons, both cum
laude). With a bursary from the French government, he continued his studies at
the Sorbonne in Paris, where he became a friend of Breyten Breytenbach. He
also started painting.
After a serious car accident in Belgium, he suffered concussion, followed by
depression, and had to return to South
Africa.
W. F. Knobel lectured in French at the University of Orange Free State and at
Unisa and
worked as a translator in Pretoria. He was a deeply religious man. For the last
four years of his life he
suffered from repeated bouts of manic depression and was unable to work. He
spent most
of the time with Deon Knobel, his youngest brother, (a Professor of Forensic
Medicine at UCT) in his house in Gardens, Cape Town, and was often in the care
of the nearby Gardens Nursing home. Wilhelm Knobel died in his sleep on 4
January 1974 in Cape Town. He is buried onVersien.
Translation: Cosette (from Les Miserables by Victor Hugo), Human and Rousseau, 1970
Order Twee Siklusse - Wilhelm Knobel: die ongewapende man :
(Sagteband, 64 bladsye, ISBN 0 620 33912 8, R95.) and other books:
Deon Knobel. Bel Monte-uitgewery, Kaapstad, 2005
021 4233 661 or
I accepted from the start that I am doing this for my brother and his heritage. And having resurrected him after so many years I received magnificent and sometimes glowing reviews.
Deon Knobel
Termietprinses Jou vlug duur skaars één uur Jou liggaam is lig gedra op die wind en waansin groei? Hoe berg ję lig | jy het my op 'n keer jy het my op 'n keer * * * By 'n skildery van Marjorie Wallace
arm |
Valdeur As die woorde begin droom |
In die gedig "Valdeur" lyk dit asof die spreker meen dat die moontlikheid om poësie te skryf hom die geleentheid gee om sekere aspekte van sy innerlike lewe onder beheer te bring
Louise Viljoen
Book by his brother, Deon Knobel:
WILHELM KNOBEL DIE ONGEWAPENDE MAN: van kindertyd tot sterwenstyd
vertel die lewensverhaal van ons broer, die Sestiger Digter, Wilhelm Knobel, gebore 26 Oktober 1935 en oorlede op 4 Januarie 1974.
Wilhelm het erg aan Bipolêre Gemoedstoornis gely. Sedert sy eerste aanval op 19-jarige ouderdom, is hy lewenslank, tot en met sy dood op 38-jarige ouderdom, daardeur geteister. Hy het gesterf in sy slaap tydens 'n hiper-maniese aanval, waarvoor hy massiewe dosisse medikasie ontvang het wat uiteindelik sy asemhalingsentrum onderdruk en sy dood veroorsaak het. Ongelukkig was die wetenskap oor mediese behandeling en die verskeidenheid psigotropiese middels nog nie so goed ontwikkel en verstaan soos vandag nie. Carina se bydrae op die miniseminaar van LitNet verduidelik besonder goed, en in detail die verskeidenheid middels wat hedendaags voorgeskryf kan word.
Wilhelm Knobel se oeuvre bied 'n unieke geleentheid om hierdie siektetoestand, met fases van manie en depressie, in digterlike taal te leer ken en verstaan. Dit is ook bewys van die kreatiwiteit en skeppingsvermoê wat dikwels met Bipolariteit gepaard gaan. Sy gedigte oor die onttrekking en diep depressie is aangrypend en word dikwels in die vorm van verlate landskappe verwoord.
Die sikliese aard van die siekte beskryf hy in 'n ontstellende gedig, Sprokie, waarin 'n "sluwe" voël uit die see opstyg en die "ryp rooi vrug, iewers in 'n bos" aan repe skeur, met slegs verdroogde repe skil en die muwwe reuk wat hang in die lug, wat oorbly. Die volgende oggend styg die voël "met nooit gestilde kreet" weer uit die see en in die bos "hang die ryp vrug weer glansend en rooi en vol."
In 'n verslag oor sy werk skryf Petra Müller: "As ek dit reg het is hierdie verse van hom die eerste poëties-verantwoorde ondersoek na die verval van die gemoed in ons Afrikaanse digwerk. Die werk van Ingrid Jonker het beroemd geword, maar as "vervloekte" digter - in die Franse sin van die frase - het Knobel eweveel aanspraak op aandag (Verslag, Mei 2005.)
Professor Louise van Zyl, in haar indrukke na die herlees van Knobel se werk in 2005, skryf: "As beeld van 'n digter wat hom in 'n oorgangstydperk in die Afrikaanse letterkunde bevind en verstegnies, sowel as tematies worstel met die spanning tussen die tradisionele en die vernuwende, is Knobel se oeuvre 'n besonder boeiende een ..." (Verslag 2005)
Oor die gedig "brief vir Breyten" skryf André Brink in Rapport van 13 Januarie 1974, nege dae na sy dood, die volgende: "In weinig Afrikaanse verse word die volkome ontbloting van die mens teenoor die onbegryplike so ontroerend vergestalt: Dit is oor gedigte soos dié dat Wilhelm Knobel, die 'ongewapnde man', by uitnemendheid in ons poësie onthou sal word."
En John Kannemeyer, in Die Burger van 9 Januarie 1974, skryf: "Een van die kosbaarste kort verse van Wilhelm is sy vertaling van die driereëlige gedig van Salvator Quasimodo ... vir my een van die mooiste dinge wat ek in Afrikaans ken."
Elkeen staan alleen op die hart van die aarde
deur 'n straal van die son deurboor:
en skielik is dit aand.
Die boek is privaat uitgegee deur Bel Monte uitgewers.
Bestel by: Deon Knobel, Bel Monte uitgewers, Kloofnekweg 157, Oranjezicht, Kaapstad, 8001
Tel no 021 4233661 of 082 4653429
Prys R120-00, posgeld uitgesluit
E-pos adres
www.StellenboschWriters.com © Rosemarie Breuer