Riana with her Cellar Cat, Katja | List of books Riana's poems |
Short stories: Die ding in die vuur, HAUM-Literêr, 1990 - Uitgeverij Prometheus, 1996 Dulle Griet, Tafelberg, 1991 'n Huis met drie en 'n half stories, Tafelberg, 1994 Haai, Katriena, wat vertel jy my nou?, J P van der Walt, 1994 Katriena, nou lieg jy mos!, J P van der Walt, 1995 Katriena, née!, LAPA Review by Francois Verster Katriena, vertel, LAPA, 2012 (the best Katriena stories with some new stories) Die vrou in die vuur, Tafelberg, 2012 (A collection of her best short stories) Novels: Academic: | Poetry Met die taal van karmosyn, Human & Rousseau, 2001 Essays: |
. Scheepersnek Onthou, my Lief, ek is Afrika, jou land. My land verwelkom my met 'n oorweldigende fanfare ek wóú nog oor die bergtop loer ek wóú nog my armbande skud saggies lag en wink van ver af wuif maar my land het geweet ek kom want toe ek oor die nek kom is die lug vol bebliksemde donderslae by die afdraai plaas toe trek die orkes van die lug oop my land wys my wat ek lánk nie gesien het nie: 'n simfonie van bliksem en reën Ons suster! Ons suster! ek gooi áltwee my arms oop my land omhels my vannag slaap ek nie alleen nie ek lê in die arms van die reën |
Riana Scheepers se lewe is dramaties en opwindend, uitdagend, avontuurlik en
romanties. In vyf dekades het sy die wêreld deurreis, boeke gelees én geskryf,
haar seuns met vreugde grootgemaak en ánder mense se kinders lief gemaak vir
woorde. Sy het huise gerestoureer, bome geplant, verlore stemme oor die
uithoeke van Suid-Afrika opgespoor en hul stories opgeteken. Vir haar familie
is sy moeder, minnares en muse.
Dr. Riana Scheepers is in 1957 in KwaZulu-Natal gebore. Haar pa, 'n
spoorwegwerker, sterf in 'n treinongeluk toe sy 6 jaar oud is. Sy leer, saam
met haar verpletterde gesin, deeglik wat armoede en ontbering is; sy leer ook
oorlewing, die kuns van vreugde - en die vreugde van kuns. Reeds in haar vroeë
tienerjare wen sy verskeie skryfkompetisies en redenaarskompetisies. Sy word
twee agtereenvolgende jare aangewys as die beste redenaar in Noord-Natal. In
1975 word sy verkies as hoofmeisie van Hoërskool Vryheid. Sy neem ook deel aan
verskeie sportsoorte en verwerf Natal-kleure vir atletiek, swem en sierduik In
1976 begin sy haar studies aan die UOVS in Bloemfontein. Sy behaal die grade
B.A. Kommunikasiekunde (cum laude), B.A. Hons (Afrikaans en Nederlands) (cum
laude), M.A. (Afrikaans) (cum laude). In 1978 is sy primaria van haar koshuis
(Wag-'n-Bietjie) en word in 1979 tot die Sentrale Studenteraad van die UOVS
verkies. Sy was ook voorsitter van die Afrikaans-Nederlandse Vereniging
(1978-1979) en die Kommunikasievereniging. In 1997 behaal sy 'n doktorsgraad in
Afrikaans en Nederlands aan die Universiteit van Kaapstad oor die
kortverhaaloeuvre van Koos Prinsloo.
Sy word in 2000 aangestel as lid van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap
en Kuns. In 1988 aanvaar sy 'n pos as lektrise by die Universiteit van
Zoeloeland. Haar eerste kortverhaalbundel, Die ding in die vuur, wat gaan oor
die leefwêreld van die Zoeloes, word hier geskryf, asook 'n groot gedeelte van
haar tweede bundel, Dulle Griet.
Literêre Pryse: Die ding in die vuur is in 1991 bekroon met die ATKV-Prosaprys en die FAK-prys. Dulle Griet het in
1992 die Akademie vir Wetenskap en Kuns se Eugène Marais-prys verower. In 2003
verower sy die ATKV-Kinderboekprys vir haar jeugroman Blinde sambok. Die
Nederlandse vertaling van hierdie boek, Scorpioenkind, is op die kortlys vir die Vlaamse Kinderjurie-prys (2004) In 2006 ontvang sy
nie minder nie as vier toekennings vir haar werk: 33945552">Die avonture van Wilde Willemientjie kry die KKNK se Kanna-prys vir die Beste Kinderproduksie. Sy ontvang die
Rapportryers se Erepenning vir haar werk asook die Patrick Petersen Gedenkprys
vir haar hele oeuvre. Vir die kulturele bydrae wat haar bundel plaasverhale Die melkweg het 'n ster laat val in die landbougemeenskap gelewer het, kry sy 'n spesiale toekenning van die
Departement van Landbou (Wes-Kaap). In 2007 word sy deur Rapport / City Press
aangewys as een van die Top Tien Vrouepresteerders in Suid-Afrika.
In 1990 aanvaar sy 'n pos as lektor by die Universiteit van Kaapstad, en in
1995 sluit sy haar by Tafelberg Uitgewers as Skakelredakteur aan. In 1999
aanvaar sy 'n onderwyspos by Paul Roos Gimnasium in Stellenbosch en begin die
Skool vir Skryfkuns en Kreatiewe Denke.
Sedert 2002 is sy voltyds skrywer en plaasbestuurder. Haar publikasies: 'n Huis met drie en 'n half stories van 1994 (kortverhale) en Die heidendogters jubel van 1995 (roman) is beide binne een maand herdruk. Haar drie bundels
"kombuisverhale" Haai, Katriena, wat vertel jy my nou?, Katriena, nou lieg jy mos! en Katriena, néé! was blitsverkopers. Sy het die ongewone prestasie behaal deurdat drie van haar
boeke (die eerste twee Katriena-bundels en Die heidendogters jubel) in 1995 tegerlykertyd op die Top Tien-verkoperslys vir Afrikaanse boeke was.
In 1997 verskyn 'n bloemlesing verhale waarvan sy samesteller is, getiteld Dogters van Afrika<. 'n Derde Katriena-bundel, Katriena, néé! en haar doktorale proefskrif getiteld Koos Prinsloo: Die skrywer en sy geskryfdes verskyn in 1998. Feeks, 'n bundel kortverhale verskyn in Oktober 1999 en in Maart 2000 in Nederlandse
vertaling. Die Nederlandse vertaling van Feeks word binne een maand drie keer herdruk. In 2001 verskyn haar eerste jeugroman, Blinde sambok asook haar eerste digbundel, Met die taal van karmosyn. Twee rubriekbundels: My voete loop na Wellington verskyn in 2003 en 'n Engel in my huis in 2005. In 2006 verskyn haar eerste
kinderboek Die avonture van Wilde Willemientjie. Die musikale verwerking van die teks het tydens die KKNK van 2006 die gesogte
Kanna-prys gekry vir die beste Kinderproduksie op die fees. Al Riana se
literêre publikasies is in Nederlands vertaal. Die titels daarvan is: Dulle Griet ('n versameling van verhale uit Die ding in die vuur en Dulle Griet); Onbevlekte ontvangenis (Vertaling van 'n Huis met drie en 'n halwe stories), De Heidendochters juichen (Vertaling van Die heidendogters jubel) en Die ding in die vuur ('n versamelbundel van al haar kortverhale in een
band). Dochters van Afrika (bloemlesing) Feeks (Vertaling van Feeks)
Dulle Griet was no 2 op die Nederlandse Top Tien-trefferslys. Met die taal
van karmosijn (vertaling van Met die taal van karmosyn) Schorpioenenkind
(vertaling van Blinde sambok). Die ding in die vuur is 1998 in Spaans vertaal onder die titel Mujeres Zulues. Van haar verhale het ook al in Frans, Engels, Pools en Esties verskyn. Riana
besoek reëlmatig op uitnodiging die buiteland en het al op uitnodiging lesings
gegee aan universiteite in Pole, Nederland en België. Sy word ook gereeld gevra
deur buitelandse instansies (soos Biblioteekverenigings) vir lesings en
voorlesings uit eie werk. Sy was in 1996 gas by die alternatiewe Boekebeurs
(Het Andere Boek) in Antwerpen en 1997 en 1998 gas van die Antwerpse
Boekebeurs. Sy het al verskeie lesingtoere oor haar eie werk en die Afrikaanse
letterkunde in Nederland, Friesland en Pole onderneem. In Maart 2000 was sy
die gas van die kultuurvereniging Geletterde Mensen en was op 'n uitgebreide
voorlesingtoer in Vlaandere. Sy is die Afrikaanse digter wat uitgenooi is om op
11 Julie 2002 deel te wees van die Vlaamse Parlement se 30-jarige herdenking
waartydens 24 digters vanuit die Nederlandse spraakgemeenskap hul poësie in die
Parlement voorgelees het.
Ander publikasies en bedrywighede: 1.Leerbehoeftes van swart adolessente. Draaiboek vir 'n televisiereeks van 52 episodes. [Opdragstuk vir die SAUK TV:
Afdeling opvoedkundige programme.] 1988. 2. 'n Groot verskeidenheid akademiese
artikels in Suid Afrikaanse literêre tydskrifte; 3. Radio-verslaggewer vir die
Burger (1992-1995). 4. Rubriekskrywer vir Volksblad, Beeld, Burger asook die
Belgiese koerant De Morgen. 5. Huisgenoot se sosiale raadgewer in die rubriek
Vra dr Adri (2002 -) 6. Tree by verskeie geleenthede op as openbare spreker
Skole, Leeskringe en Studiegroepe; 7. Lid van die KKNK se Kunstekabinet
(1998-2003); 8. Hoof van die Skryfskool vir Skryfkuns en Kreatiewe Denke;
9. Raadslid: SA Brandewynstigting (2004 -2007) 10. Raadslid: Afrikaanse
Taalmuseum (2004 - 2007).
Riana is getroud met Johann Loubser en woon op De Compagnie Wynlangoed buite
Wellington. Sy is voltyds skrywer en plaasbestuurder. As sy nie op De
Compagnie is nie, bly sy in haar vissershuisie op Paternoster, op Klipkraal in
die Tankwa- Karoo, of in 'n spookhuis in die suide van Namibië.
Riana Scheepers: Volledige Publikasielys
1990. Die ding in die vuur. Pretoria, H.A.U.M.-Literêr. Kortverhale)
1991. Dulle Griet. Kaapstad, Tafelberg. (Kortverhale)
1994. 'n Huis met drie en 'n halwe stories. Kaapstad, Tafelberg. (Kortverhale)
1994. Haai, Katriena, wat vertel jy my nou? Pretoria, J.P. van der Walt.
1995. Katriena, nou lieg jy mos! Pretoria, J.P. van der Walt. (Kortverhale)
1995. Die heidendogters jubel. Kaapstad: Tafelberg. (Roman)
1998. Katriena, néé! Pretoria. Fundi. (Kortverhale)
1998.Koos Prinsloo: Die skrywer en sy geskryfdes. Kaapstad. Tafelberg.
(Publikasie van Ph.D-Verhandeling)
1999. Feeks. Kaapstad. Human en Rousseau. (Kortverhale)
2001. Blinde sambok Kaapstad, Tafelberg (Jeugroman)
Met die taal van karmosyn, Human & Rouseau (Poësie)
2003 My voete loop na Wellington Protea Boekhuis (Rubrieke)
2005 'n Engel in my huis Protea Boekhuis (Rubrieke)
2006 Die avonture van Wilde Willemientjie, Tafelberg. (Kinderboek)
2009 Katvoet, Human en Rousseau. (Kortverhale)
Wilde Willemientjie woel alweer, Tafelberg. (Kinderboek)
Bekronings: Die ding in die vuur: ATKV-prys vir goeie gewilde prosa - 1990;
FAK-ontspanningsprys - 1991 Dulle Griet: S.A. Akademie vir Wetenskap en
Kuns se Eugène Marais-prys. 1991. Blinde sambok: ATKV Kinderboekprys
(Kategorie 10 -12 jaar) 2003 Schorpioenkind Op kortlys vir Vlaamse
Kinderjurie-prys Die avonture van Wilde Willemientjie Kanna-toekenning vir
beste Kinderproduksie, KKNK 2006 Die Katriena-bundels Rapportryers se
Erepenning, 2006 Die melkweg het 'n ster laat val 'n Spesiale prys van die
Departement Lanbou vir die kulturele bydrae wat dié publikasie in die
landbougemeenskap gelewer het, 2006 Hele oeuvre: Patrick Petersen Medalje,
2006 Rapport /City Press - toekenning as Top Tien Vrouepresteeder, 2007
Op kortlys vir verskeie pryse, waaronder die Hertzogprys, De Kat
Kortverhaalwedstryde, ens.
Samesteller: 1997 Dogters van Afrika, Tafelberg
2000 Treffertekste, MML
2003 Verstaan my verlangste, 100 liefdesgedichen in het Afrikaans, Davidsfonds Literair (medesamesteller Jooris van Hulle)
2006 Die melkweg het 'n ster laat val, Human en Rousseau (Medesamesteller: Nicci Thabo. Kortverhale)
2006 Verlore Paradyse, MML (Samesteller, medesamesteller Nico Snyman. Kortverhale)
2008 Nuwe Kinderverseboek, (Samesteller, medesamesteller Suzette Kotzé-Myburgh) Tafelberg.
Vertalings:
Kortverhaalbundels, romans en bloemlesings Nederlands: 1994. Dulle
Griet.Uitgeverij Prometheus, Amsterdam. (Vertaling van Dulle Griet en Die
ding in die vuur.) 1995. Onbevlekte ontvangenis. Uitgeverij Prometheus,
Amsterdam. (Vertaling van 'n Huis met drie en half
stories.) 1996. De heidendochters juichen. Uitgeverij Prometheus, Amsterdam
(Vertaling van Die heidendogters jubel) 1997. Die ding in die vuur
Uitgeverij Prometheus, Amsterdam (Versamelde kortverhale) 1998. Dochters
van Afrika. Uitgeverij Prometheus, Amsterdam (Vertaling van Dogters van
Afrika.) 2000. Feeks. Querido, Amsterdam. (Vertaling van Feeks) 2003. Met
de taal van karmosijn (Uitgeverij P) (Vertaling van Met die taal van
karmosyn) 2003. Het scorpioenkind (Lannoo) Vertaling van Blinde sambok
Spaans: 1998: Mujeres Zulues. Barcelona. Icaria (Vertaling van Die ding in
die vuur.) Vertalings: Enkelverhale 1995. "Dans les deux sens" in Archipel.
1995 (5). (Vertaling: Alain Germose) 1995. "Garden-gate green, privy-pink,
back-door blue" in Crossing Over: Stories for a new South Africa. Compiled by
Linda Rode and Jakes Gerwel. Kaapstad: Kwela. (Vertaling: Catherine Knox)
1998: Barter en Second Child in Grand Street 1998 (66). (Vertaling:
Peter Constantine)
"The Scribe" in The Torn
Veil. Compiled by Annemarie van Niekerk. Kaapstad: Queillerie. (Vertaling:
Willem van der Walt )
(Inligting verskaf deur Riana Scheepers, April 2001. Bygewerk Januarie 2009.)
www.StellenboschWriters.com © Rosemarie Breuer